Αναμφίβολα η σωστή επιλογή επαγγέλματος αποτελούσε πάντοτε ένα δύσκολο γρίφο για δυνατούς λύτες. Συνήθως οι περισσότεροι άνθρωποι έρχονται αντιμέτωποι με το γρίφο αυτό τουλάχιστον μία ή ακόμα και δύο φορές, σε πολύ καθοριστικές περιόδους της ζωής τους. Η πρώτη περίοδος αφορά την εφηβεία όταν το άτομο καλείται να αποφασίσει το επάγγελμα που θα καθορίσει πολλές φορές τη μετέπειτα πορεία του και η δεύτερη περίοδος αφορά τις επιλογές του στην συνειδητή ενήλικη ζωή του.
Στο παρελθόν, το παραδοσιακό γονεϊκό μοντέλο της ελληνικής οικογένειας έπαιζε καταλυτικό ρόλο στην επιλογή του επαγγέλματος. Συχνά οι γονείς προέβαλαν στα παιδιά τους τις προσδοκίες, τις ανάγκες ή τα απωθημένα τους με αποτελέσματα να τα επηρεάζουν ή άμεσα να τους επιβάλλουν το επάγγελμα της αρεσκείας τους. Η ύπαρξη συνεχούς και εκτεταμένου ελέγχου -συνήθως πατρικού- ωθούσε τα παιδιά να “ακολουθήσουν” μια συγκεκριμένη επαγγελματική κατεύθυνση -τις περισσότερες φορές για την κοινωνική ή/και την οικονομική καταξίωση που θα τους επέφερε σύμφωνα με την οικογένεια.
Πλέον στις μέρες μας είναι σημαντικό να αναγνωρίσουμε ότι πολλές οικογένειες διαχειρίζονται την επαγγελματική επιλογή και εξέλιξη του παιδιού τους με μεγαλύτερη ευαισθησία και προσοχή. Αιτίες όπως διαφορετικά πρότυπα σε σχέση με το παρελθόν, οι αλλαγές στην κουλτούρα, η πρόσβαση και των δυο γονιών στη μόρφωση και στην εργασία, καθώς και η άμεση πρόσβαση στην πληροφορία μέσω διαδικτύου έχουν διαμορφώσει και επηρεάσει θετικά τις σχέσεις μέσα στην οικογένεια παρέχοντας μεγαλύτερη υποστήριξη και ελευθερία στην επιλογή επαγγέλματος στα μέλη της. Άλλωστε όπως αναφέρει μια έκθεση του Εθνικού Ινστιτούτου Ανθρώπινου Δυναμικού του 2019, το 85% των θέσεων εργασίας του 2030 δεν έχουν ακόμα επινοηθεί. Μπορεί ένα μικρό λιθαράκι να το βάλεις στο μέλλον εσύ, που ξέρεις…
Στην ενήλικη ζωή οι προσλαμβάνουσες και οι εμπειρίες που έχει αποκτήσει το ίδιο το άτομο έχουν διαμορφώσει τελείως διαφορετικά τον χαρακτήρα του και τη διαδικασία λήψης αποφάσεων του σε σχέση με παλαιότερα. Στην ίδια έκθεση αναφέρεται ότι ο μέσος άνθρωπος αλλάζει στις μέρες μας περίπου 12 δουλειές κατά μέσο όρο στην καριέρα του ενώ ο μέσος όρος παραμονής ενός ατόμου στην εργασία ή την εταιρεία είναι 4,2 χρόνια.
Όταν κάποιος εργαζόμενος κληθεί να αντιμετωπίσει μια αλλαγή στο εργασιακό του περιβάλλον -ενδεχομένως λόγω επιβεβλημένης ανάγκης- θα πρέπει να συνυπολογίσει σημαντικά δεδομένα (όπως το οικονομικό) τα οποία μπορεί να επηρεάσουν το άμεσο οικογενειακό περιβάλλον αλλά και το ίδιο το άτομο ως προσωπικότητα. Η έκθεση αναφέρει ότι το 64% των εργαζομένων στην Ελλάδα έχει βρεθεί τουλάχιστον μία φορά εκτός αγοράς εργασίας, ενώ το 58% των εργαζομένων αναζητά εργασία ενώ ήδη είναι απασχολούμενοι. Οι απαιτήσεις της αγοράς, οι συνθήκες εργασίας κατά τη διάρκεια της πανδημίας του κορονοϊού και η μετά COVID-19 εποχή, η ραγδαία εξέλιξη της τεχνολογίας, έφεραν νέα δεδομένα στο προσκήνιο. Η τεχνολογία εισέβαλε βίαια στην εργασιακή καθημερινότητα αλλάζοντας τις ισορροπίες. Οι εργαζόμενοι παρουσίασαν το σύνδρομο της εργασιακής εξουθένωσης αφού πρακτικά εργάζονταν περισσότερες ώρες φτάνοντας στο σημείο να αναζητούν καλύτερες συνθήκες εργασίας σε νέο εργασιακό περιβάλλον.
Υπάρχουν όμως και οι φωτεινές περιπτώσεις που η τεχνολογία υπήρξε το μέσο εκείνο που βοήθησε πολλούς νέους επιχειρηματίες, χωρίς ιδιαίτερα ή καθόλου κεφάλαια να εκμεταλλευτούν στο έπακρο τα ψηφιακά μέσα, να ιδρύσουν νεοφυείς επιχειρήσεις και να προοδεύσουν κάνοντας τα όνειρα τους πραγματικότητα.
Ακόμη εάν οι εργασιακές συνθήκες μεταβάλλονται διαρκώς τι είναι αυτό που πραγματικά προβληματίζει έναν εργαζόμενο στην επιλογή μιας νέας επαγγελματικής ταυτότητας; Η επιλογή λοιπόν πέραν των οικογενειακών και κοινωνικών συνθηκών που αναφέραμε και παραπάνω θα πρέπει ιδανικά να περιλαμβάνει μερικές από τις παρακάτω προϋποθέσεις.
- Να παρέχει οικονομικές απολαβές που θα σου προσφέρουν καλύτερο επίπεδο ζωής.
- Να παρέχει εργασιακή ασφάλεια και ελευθερία.
- Να παρέχει υγιές εργασιακό περιβάλλον.
- Να προσφέρει ευκαιρίες για ανάπτυξη και εξέλιξη.
- Ο απασχολούμενος να νιώθει παραγωγικός και ευτυχισμένος
- Ο απασχολούμενος να νιώθει σημαντικός ως μέλος μιας ομάδας που θα αναγνωρίζεται και θα επιβραβεύεται η προσπάθεια και η δουλειά του.
Ουσιαστικά, είναι η στιγμή που το άτομο νιώθει πως έχει κάνει την σωστότερη επιλογή, βρίσκεται στο σωστό εργασιακό περιβάλλον που θα του προσφέρει τη δυνατότητα να αναπτύξει όλες του τις δεξιότητες συμβάλλοντας και εκείνο στην συνταγή της επιτυχίας.
Ακόμη και αν τα δεδομένα σου είναι διαφορετικά και δεν υφίσταται ακόμη το ιδανικό εργασιακό περιβάλλον που θα στεγάσει τη νέα σου επαγγελματική ιδιότητα, τότε μπορείς να το δημιουργήσεις ο ίδιος από την αρχή! Να ανακαλύψεις τις δυνατότητες που πιθανόν να μην γνώριζες ότι είχες και να εξελιχθείς με τον καιρό σε έναν άξιο σεβασμού και αποδοχής εμπνευσμένο επαγγελματία. Δημιούργησε λοιπόν το περιβάλλον που θα νιώσεις με απόλυτη σιγουριά ότι προσφέρει επιτέλους το θετικό πρόσημο που αναμένεις για να κάνεις το όνειρό σου πράξη.
Όσο και αν η τεχνολογία αποτελεί πλέον αναπόσπαστο κομμάτι του εργασιακού βίου, ο ανθρώπινος παράγοντας, τα χαρακτηριστικά της προσωπικότητας και η δυναμική ενός ατόμου θα αποτελούν πάντα το στοιχείο της ισορροπίας και της επιτυχίας μαζί.
